Trong xu hướng hội nhập tài chính toàn cầu, mẫu báo cáo tài chính theo IFRS giúp doanh nghiệp nâng cao tính minh bạch, độ chính xác và khả năng so sánh của thông tin tài chính. Cùng tìm hiểu cấu trúc, lợi ích và những lưu ý quan trọng khi lập mẫu báo cáo tài chính theo IFRS trong bài viết dưới đây cùng ketoan.vn nhé!
1. Lợi ích báo cáo tài chính IFRS mang lại cho doanh nghiệp
Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp vẫn gặp hạn chế về tính minh bạch và độ chính xác của báo cáo tài chính, việc áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) trở thành xu hướng tất yếu. IFRS không chỉ giúp nâng cao chất lượng thông tin tài chính mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp trong quản trị và hội nhập quốc tế.
Phản ánh giá trị hợp lý, nâng cao độ chính xác của thông tin tài chính
Báo cáo tài chính theo IFRS tập trung vào giá trị hợp lý (fair value) thay vì giá gốc, giúp phản ánh chính xác hơn giá trị tài sản, nợ phải trả và kết quả hoạt động kinh doanh trong bối cảnh thị trường luôn biến động.
Các khoản mục được định giá theo giá trị thị trường hiện tại, thay vì giá mua ban đầu, giúp thông tin tài chính cập nhật và đáng tin cậy hơn. IFRS cũng yêu cầu doanh nghiệp công bố các giả định và phương pháp định giá, tăng tính minh bạch cho nhà đầu tư.
Tăng khả năng so sánh và nâng cao tính cạnh tranh quốc tế
IFRS được xem như ngôn ngữ tài chính toàn cầu, giúp các doanh nghiệp trình bày BCTC theo một khuôn mẫu chuẩn hóa và dễ hiểu trên phạm vi quốc tế. Điều này tạo điều kiện cho nhà đầu tư, kiểm toán viên và các bên liên quan dễ dàng so sánh hiệu quả hoạt động giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Trên phương diện quản trị, IFRS còn giúp doanh nghiệp hiểu rõ vị thế của mình trong ngành, phân tích được điểm mạnh, điểm yếu so với đối thủ ở thị trường khác. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể cải thiện chiến lược cạnh tranh và nâng cao năng lực vận hành trên sân chơi quốc tế.
Mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường vốn toàn cầu
Đối với các doanh nghiệp có kế hoạch niêm yết cổ phiếu trên sàn quốc tế (như VinFast, Bamboo Airways, Vietjet…), việc lập BCTC theo IFRS là điều kiện bắt buộc. Các sàn giao dịch lớn như NYSE hoặc NASDAQ chỉ chấp nhận báo cáo tài chính được lập theo chuẩn mực quốc tế.
Nhờ tuân thủ IFRS, doanh nghiệp có thể thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài, tăng khả năng huy động vốn, và nâng cao uy tín tài chính trên thị trường toàn cầu. Đây là lợi thế chiến lược giúp doanh nghiệp Việt Nam vươn tầm quốc tế và khẳng định năng lực tài chính minh bạch.
Cải thiện năng lực quản trị nội bộ
Việc triển khai IFRS đòi hỏi doanh nghiệp phải chuẩn hóa hệ thống kế toán và quy trình thu thập dữ liệu từ nhiều bộ phận như kế toán, bán hàng, kho vận, pháp chế,… Điều này thúc đẩy sự phối hợp liên phòng ban, giúp thông tin được kiểm soát và luân chuyển chính xác hơn.
Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ nâng cao hiệu quả quản trị nội bộ, mà còn tăng khả năng dự báo, phân tích tài chính và ra quyết định dựa trên dữ liệu đáng tin cậy — một nền tảng quan trọng cho quản trị hiện đại và phát triển bền vững.
2. Cấu trúc của mẫu báo cáo tài chính theo IFRS
Theo chuẩn mực IFRS, doanh nghiệp có thể lập ba loại báo cáo tài chính chính gồm: báo cáo hợp nhất, báo cáo riêng lẻ và báo cáo thường niên. Mỗi loại báo cáo có đặc điểm và mục đích riêng, nhưng đều nhằm đảm bảo tính minh bạch và đáng tin cậy của thông tin tài chính.
2.1 Báo cáo tài chính hợp nhất theo IFRS
Báo cáo tài chính hợp nhất phản ánh toàn bộ tình hình tài chính và kết quả hoạt động của công ty mẹ cùng các công ty con, được trình bày như của một thực thể kinh tế duy nhất. Loại báo cáo này đặc biệt quan trọng với các tập đoàn có cấu trúc sở hữu phức tạp.
Theo IFRS, báo cáo tài chính hợp nhất gồm 5 báo cáo cơ bản:
- Báo cáo tình hình tài chính
- Báo cáo lãi lỗ và thu nhập toàn diện
- Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Thuyết minh báo cáo tài chính
Chuẩn mực IFRS 10 – Báo cáo tài chính hợp nhất quy định các nguyên tắc xác định quyền kiểm soát, cách xử lý lợi ích không kiểm soát và yêu cầu trình bày báo cáo. Ví dụ minh họa từ PwC cho thấy, báo cáo hợp nhất được lập đúng chuẩn IFRS, kèm báo cáo kiểm toán độc lập và phụ lục chi tiết (Phụ lục I – Kết quả kinh doanh theo hàm chi phí, Phụ lục II – Lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp trực tiếp), giúp nâng cao tính minh bạch và độ tin cậy của thông tin.
2.2 Báo cáo tài chính riêng lẻ theo IFRS
Khác với báo cáo hợp nhất, báo cáo tài chính riêng lẻ chỉ phản ánh tình hình tài chính, kết quả hoạt động và dòng tiền của một doanh nghiệp đơn lẻ – thường là công ty mẹ hoặc công ty con.
Tương tự báo cáo hợp nhất, báo cáo tài chính riêng lẻ cũng gồm 5 phần cơ bản:
- Báo cáo tình hình tài chính
- Báo cáo lãi lỗ và thu nhập toàn diện
- Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Thuyết minh báo cáo tài chính
Theo IAS 27 – Báo cáo tài chính riêng lẻ, doanh nghiệp cần trình bày rõ các khoản đầu tư vào công ty con, công ty liên kết hoặc liên doanh, cùng cách ghi nhận cổ tức và thay đổi trong chính sách kế toán. Báo cáo riêng lẻ của AutoWallis là ví dụ tiêu biểu, trong đó doanh nghiệp không chỉ trình bày số liệu tài chính mà còn nêu cơ sở lập báo cáo, chính sách kế toán, tác động của yếu tố vĩ mô như Covid-19 và các thuyết minh chi tiết, giúp người đọc có cái nhìn toàn diện hơn.
2.3 Báo cáo tài chính thường niên theo IFRS
Báo cáo tài chính thường niên là tổng hợp toàn diện nhất, bao gồm cả báo cáo hợp nhất và báo cáo riêng lẻ, cùng các thông tin bổ sung về quản trị doanh nghiệp, rủi ro, cổ tức và phân tích tài chính. Đây là tài liệu quan trọng giúp nhà đầu tư, cổ đông và các bên liên quan đánh giá toàn diện hoạt động của doanh nghiệp trong một năm tài chính.
Trên thế giới, loại báo cáo này được sử dụng phổ biến trong các tập đoàn niêm yết, tuy nhiên ở Việt Nam, việc áp dụng IFRS cho báo cáo thường niên vẫn còn hạn chế. Báo cáo thường niên của Tập đoàn Sanlam là ví dụ điển hình, trong đó thông tin được trình bày có hệ thống: phần mở đầu xác định trách nhiệm lập báo cáo, tiếp theo là quản lý rủi ro và cơ sở lập báo cáo, rồi đến báo cáo hợp nhất, báo cáo riêng lẻ và thông tin về cổ tức, thể hiện rõ tính minh bạch và nhất quán theo chuẩn mực IFRS.
3. Lưu ý cần nhớ khi lập mẫu báo cáo tài chính theo IFRS
Khi lập báo cáo tài chính theo chuẩn mực quốc tế (IFRS), doanh nghiệp cần tuân thủ các nguyên tắc và yêu cầu do IASB ban hành nhằm đảm bảo tính minh bạch, trung thực và khả năng so sánh của thông tin tài chính. Dưới đây là những lưu ý quan trọng cần ghi nhớ để đảm bảo báo cáo được lập đúng chuẩn IFRS:
- Chất lượng thông tin (IAS 1): Báo cáo tài chính phải phản ánh trung thực, công bằng và cung cấp đủ thông tin để người sử dụng đưa ra quyết định kinh tế chính xác.
- Nhất quán chính sách kế toán (IAS 8): Chính sách kế toán phải được áp dụng nhất quán giữa các kỳ, trừ khi có yêu cầu hoặc cho phép thay đổi theo IFRS.
- Phù hợp và minh bạch (IFRS 7): Cần công bố đầy đủ các rủi ro tài chính (rủi ro tín dụng, lãi suất, tỷ giá, v.v.).
- Đánh giá khả năng hoạt động liên tục (IAS 1): Doanh nghiệp phải đánh giá và công bố các thông tin liên quan đến khả năng hoạt động liên tục.
- Ghi nhận và đo lường (IFRS 13): Thực hiện đo lường giá trị hợp lý theo hướng dẫn, sử dụng kỹ thuật định giá và thông tin đầu vào phù hợp.
- Thông tin bổ sung và giải thích (IAS 1): Cung cấp ghi chú chi tiết làm rõ các mục trong báo cáo, chính sách kế toán và ước tính quan trọng.
- Tính hợp lý và đáng tin cậy (IFRS 10): Xác định và báo cáo chính xác công ty con, liên doanh, công ty liên kết để đảm bảo tính đáng tin cậy khi hợp nhất.
- Đánh giá và thay đổi ước tính (IAS 8): Thay đổi ước tính kế toán cần được phản ánh và công bố kịp thời trong báo cáo tài chính.
- Sự kiện sau ngày báo cáo (IAS 10): Phải công bố các sự kiện sau ngày kết thúc kỳ báo cáo có ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài chính.
- Tính nhất quán trong trình bày (IAS 1): Duy trì sự nhất quán trong trình bày và phân loại giữa các kỳ để đảm bảo so sánh được tình hình tài chính.
Tóm lại, việc áp dụng IFRS trong lập báo cáo tài chính không chỉ giúp doanh nghiệp chuẩn hóa thông tin tài chính theo thông lệ quốc tế mà còn tăng cường niềm tin cho nhà đầu tư, đối tác và thị trường. Với cấu trúc rõ ràng, nguyên tắc chặt chẽ và tính minh bạch cao, IFRS chính là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng vào nền tài chính toàn cầu.
