Nghị định 38/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định mức lương cơ sở từ ngày 01/7/2019 là 1.490.000 đồng/tháng; tăng 100.000 đồng so với quy định hiện hành. Vì vậy, kể từ ngày 01/7/2019 thì số tiền đóng Bảo hiểm Y tế (BHYT) và Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc của một số đối tượng sau cũng có sự thay đổi đáng kể.
Đối tượng tham gia BHXH, BHYT năm 2019 bắt buộc
– Người làm việc theo Hợp đồng Lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn, HĐLĐ xác định thời hạn, HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả HĐLĐ được ký kết giữa đơn vị với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động (Không phân biệt số lượng lao động đơn vị đang sử dụng)
– Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;
– Người lao động đồng thời có từ 02 Hợp đồng lao động trở lên với nhiều đơn vị khác nhau thì đóng BHXH, Bảo hiểm tự nguyện (BHTN) theo HĐLĐ giao kết đầu tiên; đóng BHYT theo HĐLĐ có mức tiền lương cao nhất (Theo điều 4, điều 13, điều 17, điều 21 Quyết định 595/QĐ-BHXH)
Lưu ý:
– Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, Bảo hiểm Tai nạn Lao động – Bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ-BNN); không thuộc đối tượng tham gia BHYT, BHTN (Theo Công văn 3895/BHXH-TB ngày 29/12/2017 của BHXH TP Hà Nội)
– Chi nhánh của doanh nghiệp hoạt động tại địa bàn nào thì đóng BHXH tại địa bàn đó hoặc đóng tại Công ty mẹ.( Theo Quyết định 888/QĐ-BHXH ngày 16/7/2018 của BHXH Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 01/7/2018)
Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc
Theo Quyết định 595/QĐ-BHXH, mức đóng BHXH bắt buộc của người lao động được xác định theo công thức:
| Mức đóng hàng tháng | = | Mức lương tháng đóng BHXH | x | Tỷ lệ trích đóng BHXH |
Trong đó:
– Tỷ lệ trích đóng các khoản bảo hiểm của người lao động và người sử dụng lao động
|
Các khoản trích theo lương |
Tỷ lệ trích vào lương của người lao động | Tỷ lệ trích vào chi phí của người sử dụng lao động |
|
BHXH |
8% |
17% |
|
BHYT |
1,5% | 3% |
|
BHTN |
1% |
1% |
|
BHTNLĐ, BNN |
– |
0,5% |
|
Tổng tỷ lệ trích |
10,5% |
21,5% |
– Mức lương tháng đóng BHXH sẽ căn cứ vào việc người lao động thuộc đối tượng nào:
+ Nếu là người thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định thì mức lương tháng đóng BHXH là tiền lương theo ngạch, bậc, cấp bậc, quân hàm và các khoản phụ cấp khác (nếu có).
+ Nếu là người thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì mức lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác (Đặc biệt, theo khoản 2 và khoản 3 Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH, mức lương tháng đóng BHXH bắt buộc không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng và không cao hơn 20 tháng lương cơ sở).
Riêng mức lương tháng tối thiểu đóng BHXH còn phụ thuộc vào trình độ của người lao động như sau:
Đơn vị tính: đồng
| Vùng | Mức lương tối thiểu vùng năm 2019 | Mức lương tháng tối thiểu đóng BHXH năm 2019 | |
| Người chưa qua học nghề | Người đã qua học nghề (+7%) | ||
| Vùng I | 4.180.000 | 4.180.000 | 4.472.600 |
| Vùng II | 3.710.000 | 3.710.000 | 3.969.700 |
| Vùng III | 3.250.000 | 3.250.000 | 3.477.500 |
| Vùng IV | 2.920.000 | 2.920.000 | 3.124.400 |
Căn cứ các quy định nêu trên, trong năm 2019, hàng tháng, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của người lao động như sau:
Đơn vị tính: đồng
| Vùng | Mức đóng BHXH tối đa | Mức đóng BHXH tối thiểu | ||
| Từ 01/01/2019 | Từ 01/7/2019 | Người chưa qua học nghề | Người đã qua học nghề | |
| Vùng I | 2.224.000 | 2.384.000 | 334.400 | 357.808 |
| Vùng II | 296.800 | 317.576 | ||
| Vùng III | 260.000 | 278.200 | ||
| Vùng IV | 233.600 | 249.952 | ||
Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện
Theo quy định tại khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bất cứ ai là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì đều có thể tham gia BHXH tự nguyện.
Điều 10 Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định rõ:
| Mức đóng hàng tháng | = | 22% | x | Mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn |
Trong đó, mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.
Cụ thể, mức thu nhập tháng thấp nhất để tham gia BHXH tự nguyện là 700.000 đồng/tháng (theo Điều 1 Quyết định 59/2015/QĐ-TTg) và cao nhất là 29,8 triệu đồng/tháng (mức lương cơ sở từ 01/7/2019 là 1,49 triệu đồng/tháng).
Như vậy, năm 2019, mức đóng BHXH tự nguyện hàng tháng của người lao động như sau:
Đơn vị tính: đồng
| Mức đóng BHXH tối đa | Mức đóng BHXH tổi thiểu | |
| Từ 01/01/2019 | Từ 01/7/2019 | |
| 6.116.000 | 6.556.000 | 154.000 |
Có thể thấy, dù tham gia BHXH bắt buộc hay tự nguyện thì mức đóng hiện nay cũng không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hiện tại của người lao động so với những gì mà BHXH hỗ trợ khi ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động…
