Thông tư 96/2015/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành ngày 22/06/2015, có hiệu lực từ 06/08/2015, hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) theo Nghị định 12/2015/NĐ-CP. Thông tư này sửa đổi, bổ sung một số nội dung của các thông tư trước đó, đặc biệt là Thông tư 78/2014/TT-BTC, Thông tư 119/2014/TT-BTC, Thông tư 151/2014/TT-BTC.
Sau đây, hãy cùng Kế Toán VN tìm hiểu chi tiết về nội dung của thông tư 96/2015/TT-BTC và các điều mới, các điểm cần chú ý mà các kế toán viên, doanh nghiệp cần nắm rõ:
1. Thông tin về thông tư 96/2015/TT-BTC về thuế thu nhập doanh nghiệp
| Số ký hiệu | 96/2015/TT-BTC |
| Ngày ban hành | 22-06-2015 |
| Ngày có hiệu lực | 06-08-2015 |
| Tình trạng hiệu lực | Còn hiệu lực |
| Tài liệu đính kèm |  Tải file thông tư số 96/2015/TT-BTC về thuế TNDN |
| Loại văn bản | Thông tư |
| Cơ quan ban hành | Bộ Tài chính |
| Người ký | Đỗ Hoàng Anh Tuấn |
| Nội dung | Hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp tại Nghị định số 12/2015/NĐ-CP ngày 12/2/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế và sửa đổi bổ sung một số điều của các Nghị định về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014, Thông tư số 119/2014/TT-BTC ngày 25/8/2014, Thông tư số 151/2014/TT-BTC ngày 10/10/2014 của Bộ Tài chính. |
| Các văn bản liên quan | Luật:
– Luật Thuế TNDN số 14/2008/QH12 (ban hành ngày 03/06/2008, có hiệu lực từ 01/01/2009). – Luật số 32/2013/QH13 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNDN, có hiệu lực từ 01/01/2014). – Luật số 71/2014/QH13 (sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật thuế, có hiệu lực từ 01/01/2015). Nghị định: – Nghị định 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013: Hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Thuế TNDN. – Nghị định 12/2015/NĐ-CP ngày 12/02/2015: Quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật về thuế (liên quan đến các quy định mới của Thông tư 96/2015/TT-BTC). – Nghị định 215/2013/NĐ-CP ngày 23/12/2013: Quy định chức năng, nhiệm vụ của Bộ Tài chính. Thông tư: – Thông tư 78/2014/TT-BTC ngày 18/06/2014: Hướng dẫn về thuế TNDN theo Nghị định 218/2013/NĐ-CP. – Thông tư 119/2014/TT-BTC ngày 25/08/2014: Đơn giản hóa thủ tục hành chính thuế. – Thông tư 151/2014/TT-BTC ngày 10/10/2014: Hướng dẫn thực hiện Luật số 71/2014/QH13 về thuế. |
| Nguồn tài liệu | https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=180650 |
2. Điểm nổi bật của thông tư 96/2015/TT-BTC về thuế thu nhập doanh nghiệp
Thông tư 96/2015/TT-BTC được ban hành ngày 22 tháng 06 năm 2015, hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) theo Nghị định số 12/2015/NĐ-CP và sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 78/2014/TT-BTC và Thông tư số 119/2014/TT-BTC.
Dưới đây là một số điểm chú ý trong thông tư này:
2.1. Về thu nhập từ dự án đầu tư ở nước ngoài
Thông tư 96/2015/TT-BTC làm rõ về việc kê khai và nộp thuế đối với thu nhập từ dự án đầu tư ở nước ngoài. Theo đó, doanh nghiệp phải kê khai và nộp thuế TNDN cho năm có chuyển phần thu nhập về nước theo quy định của pháp luật về đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. Lỗ phát sinh từ dự án ở nước ngoài không được bù trừ với lãi trong nước. Đối với thu nhập phát sinh từ năm 2014 trở về trước đã kê khai và nộp thuế theo quy định cũ, khi chuyển về nước từ năm 2015 thì không phải kê khai, nộp thuế nữa.
Trích dẫn:
“Điều 1. Sửa đổi, bổ sung Khoản 1 Điều 3 Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của … doanh nghiệp của năm có chuyển phần thu nhập về nước theo quy định của pháp luật về đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. Khoản thu nhập (lãi), khoản lỗ phát sinh từ dự án đầu tư ở nước ngoài không được trừ vào số lỗ, số thu nhập (lãi) phát sinh trong nước của doanh nghiệp khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.”“- Khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài phát sinh từ kỳ tính thuế năm 2014 trở về trước doanh nghiệp thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định tại Thông tư về thuế thu nhập doanh nghiệp tại thời điểm tương ứng; từ năm 2015 chuyển khoản thu nhập trên về nước thì không phải thực hiện kê khai, nộp thuế đối với khoản thu nhập này.”2.2 Về bù trừ lỗ từ chuyển nhượng bất động sản
Thông tư 96/2015/TT-BTC quy định cụ thể hơn về việc bù trừ lỗ từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản, dự án đầu tư, quyền tham gia dự án đầu tư (trừ dự án thăm dò, khai thác khoáng sản).
Nếu bị lỗ, số lỗ này được bù trừ với lãi từ hoạt động sản xuất kinh doanh (bao gồm cả thu nhập khác), và nếu vẫn còn lỗ thì được chuyển sang các năm tiếp theo theo thời hạn chuyển lỗ.
Đặc biệt, khi doanh nghiệp giải thể và có chuyển nhượng bất động sản là tài sản cố định sau khi có quyết định giải thể, lãi từ chuyển nhượng này được bù trừ với lỗ từ hoạt động sản xuất kinh doanh (bao gồm cả lỗ các năm trước chuyển sang) trong kỳ tính thuế phát sinh hoạt động chuyển nhượng.
Trích dẫn:
“Doanh nghiệp trong kỳ tính thuế có các hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia thực hiện dự án đầu tư (trừ dự án thăm dò, khai thác khoáng sản) nếu bị lỗ thì số lỗ này được bù trừ với lãi của hoạt động sản xuất kinh doanh (bao gồm cả thu nhập khác quy định tại Điều 7 Thông tư số 78/2014/TT-BTC), sau khi bù trừ vẫn còn lỗ thì tiếp tục được chuyển sang các năm tiếp theo trong thời hạn chuyển lỗ theo quy định … Trường hợp doanh nghiệp làm thủ tục giải thể doanh nghiệp, sau khi có quyết định giải thể nếu có chuyển nhượng bất động sản là tài sản cố định của doanh nghiệp thì thu nhập (lãi) từ chuyển nhượng bất động sản (nếu có) được bù trừ với lỗ từ hoạt động sản xuất kinh doanh (bao gồm cả số lỗ của các năm trước được chuyển sang theo quy định) vào kỳ tính thuế phát sinh hoạt động chuyển nhượng bất động sản”.2.3. Về thời điểm xác định doanh thu
Thông tư 96/2015/TT-BTC sửa đổi, bổ sung quy định về thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động bán hàng hóa (thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng), cung ứng dịch vụ (thời điểm hoàn thành hoặc hoàn thành từng phần), và vận tải hàng không (thời điểm hoàn thành dịch vụ vận chuyển).
Trích dẫn:
“Điều 3. Sửa đổi, bổ sung Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 78/2014/TT-BTC như sau: “2. Thời điểm xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được xác định như sau:
a) Đối với hoạt động bán hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa cho người mua.
b) Đối với hoạt động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc hoàn thành từng phần việc cung ứng dịch vụ cho người mua trừ trường hợp nêu tại Khoản 3 Điều 5 Thông tư số 78/2014/TT-BTC, Khoản 1 Điều 6 Thông tư số 119/2014/TT-BTC.
c) Đối với hoạt động vận tải hàng không là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ vận chuyển cho người mua.
d) Trường hợp khác theo quy định của pháp luật”.”
2.4. Về các khoản chi được trừ và không được trừ
Thông tư 96/2015/TT-BTC tiếp tục quy định về các khoản chi được trừ khi tính thuế TNDN nếu đáp ứng đủ điều kiện về tính thực tế phát sinh, liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh, và có hóa đơn, chứng từ hợp pháp. Thông tư cũng nhắc lại về việc điều chỉnh giảm chi phí nếu thanh toán bằng tiền mặt đối với giao dịch từ 20 triệu đồng trở lên. Ngoài ra, thông tư bổ sung hướng dẫn cụ thể hơn về hồ sơ đối với các khoản tài trợ được trừ. Bãi bỏ quy định về khoản chi nộp thay thuế TNDN của nhà thầu nước ngoài vào chi phí được trừ.
Trích dẫn:
“1. Trừ các khoản chi không được trừ nêu taị Khoản 2 Điều này, doanh nghiêp̣ đươc̣ trừ moị khoản chi nếu đáp ứng đủ các điều kiêṇ sau:
a) Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
b) Khoản chi có đủ hoá đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật.”
“Trường hợp doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ của nhà cung cấp là cá nhân kinh doanh có tổng doanh thu từ việc bán hàng hóa, dịch vụ trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống (trừ trường hợp nêu tại điểm 2.4 Điều này) không có hóa đơn thì được lập Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ mua vào theo mẫu số 01/TNDN ban hành kèm theo Thông tư số 78/2014/TT-BTC và tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ phải có đầy đủ chữ ký của người bán hàng và người mua hàng (người đại diện doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền). Trường hợp giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần có giá trị từ 200.000 đồng trở lên thì Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ phải có đầy đủ thông tin về địa chỉ, mã số thuế (nếu có) của người bán hàng.”“2.21. Chi nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp; thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp và các loại thuế khác (kể cả khoản tiền phạt vi phạm pháp luật về thuế) nộp thay cho tổ chức, cá nhân; trừ các trường hợp sau: – Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân mà doanh nghiệp nộp thay cho nhà thầu nước ngoài, nhà thầu phụ nước ngoài để thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng nhà thầu, nhà thầu phụ nước ngoài. – Thuế thu nhập cá nhân mà đơn vị sử dụng lao động nộp thay cho người lao động theo quy định của pháp luật.” (điểm này bị bãi bỏ tại Khoản 2 Điều 14 Thông tư này)“2.25. Chi tài trợ làm nhà cho người nghèo không đúng đối tượng quy định tại tiết a điểm này; … kết gồm: Biên bản xác nhận khoản tài trợ có chữ ký của người đại diện doanh nghiệp là nhà tài trợ, người được hưởng tài trợ là bên nhận tài trợ (theo mẫu số 06/TNDN ban hành kèm theo Thông tư số 78/2014/TT-BTC); văn bản xác nhận hộ nghèo của chính quyền địa phương (đối với tài trợ làm nhà cho người nghèo); hoá đơn, chứng từ mua hàng hoá (nếu tài trợ bằng hiện vật) hoặc chứng từ chi tiền (nếu tài trợ bằng tiền).”2.5. Về thu nhập được miễn thuế
Thông tư 96/2015/TT-BTC sửa đổi, bổ sung quy định về thu nhập từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến nông sản, thủy sản, sản xuất muối của hợp tác xã và doanh nghiệp. Sản phẩm từ các hoạt động này được xác định theo mã ngành kinh tế cấp 1 của ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản. Thu nhập của văn phòng thừa phát lại (trừ thu nhập từ hoạt động khác ngoài thừa phát lại) trong thời gian thí điểm cũng được bổ sung vào diện thu nhập được miễn thuế.
Trích dẫn:
“1. Thu nhập từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến nông sản, thủy sản, sản xuất muối của hợp tác xã; Thu nhập của hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp thực hiện ở địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc ở địa bàn có … quan đến các sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến nông sản, thủy sản. Sản phẩm từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng của hợp tác xã và của doanh nghiệp được xác định căn cứ theo mã ngành kinh tế cấp 1 của ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản quy định tại Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam”.“12. Thu nhập của văn phòng thừa phát lại (trừ các khoản thu nhập nhập từ các hoạt động khác … ngoài hoạt động thừa phát lại) trong thời gian thực hiện thí điểm theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự.”2.6. Về chuyển lỗ
Thông tư 96/2015/TT-BTC làm rõ quy định về việc chuyển lỗ khi doanh nghiệp chuyển đổi loại hình, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản. Doanh nghiệp phải quyết toán thuế đến thời điểm có quyết định chuyển đổi, và số lỗ còn lại được chuyển cho doanh nghiệp mới (nếu có) theo quy định. Số lỗ phát sinh trước khi chia, tách sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp sau chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách.
Trích dẫn:
“3. Doanh nghiệp chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản phải thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế đến thời điểm có quyết định chuyển đổi … tiếp sau năm phát sinh lỗ. Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chia, tách thành doanh nghiệp khác và đang còn trong thời gian chuyển lỗ theo quy định thì số lỗ này sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp sau khi chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách”.2.7. Về giá mua phần vốn chuyển nhượng
Thông tư 96/2015/TT-BTC hướng dẫn cụ thể hơn về việc xác định giá mua của phần vốn chuyển nhượng, đặc biệt trong trường hợp chuyển nhượng vốn góp bằng ngoại tệ. Nếu doanh nghiệp hạch toán kế toán bằng đồng Việt Nam nhưng chuyển nhượng vốn góp bằng ngoại tệ, giá chuyển nhượng phải được xác định bằng đồng Việt Nam theo tỷ giá mua vào của ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp mở tài khoản tại thời điểm chuyển nhượng.
Trích dẫn:
“+ Nếu là chuyển nhượng vốn góp thành lập doanh nghiệp là giá trị phần vốn góp lũy kế đến thời … đúng quy định của pháp luật về chế độ kế toán có chuyển nhượng vốn góp bằng ngoại tệ thì giá chuyển nhượng và giá mua của phần vốn chuyển nhượng được xác định bằng đồng ngoại tệ; Trường hợp doanh nghiệp hạch toán kế toán bằng đồng Việt Nam có chuyển nhượng vốn góp bằng ngoại tệ thì giá chuyển nhượng phải được xác định bằng đồng Việt Nam theo tỷ giá mua vào của Ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp mở tài khoản tại thời điểm chuyển nhượng”.2.8. Về ưu đãi thuế TNDN
Thông tư sửa đổi, bổ sung nhiều quy định liên quan đến ưu đãi thuế TNDN, bao gồm việc không áp dụng ưu đãi đối với một số khoản thu nhập (chuyển nhượng vốn, bất động sản, dự án đầu tư ngoài Việt Nam, khai thác tài nguyên chịu thuế tiêu thụ đặc biệt). Thông tư cũng làm rõ về điều kiện và cách xác định ưu đãi đối với dự án đầu tư mới, dự án đầu tư mở rộng, doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Bổ sung quy định về thuế suất 15% đối với thu nhập từ trồng trọt, chăn nuôi, chế biến trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản ở địa bàn không thuộc diện ưu đãi. Quy định rõ hơn về thời gian tính hưởng ưu đãi thuế và việc chuyển tiếp ưu đãi thuế cho các dự án đã được cấp phép trước ngày 01/01/2014.
Trích dẫn (một số điểm đáng chú ý):
“3. Không áp dụng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp và không áp dụng thuế suất 20% … bất động sản (trừ thu nhập từ đầu tư kinh doanh nhà ở xã hội quy định tại điểm d Khoản 3 Điều 19 Thông tư số 78/2014/TT-BTC); thu nhập từ chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác khoáng sản; thu nhập nhận được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh ở ngoài Việt Nam.”“a) Dự án đầu tư mới được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp quy định tại Điều 15, Điều 16 Nghị định số 218/2013/NĐ-CP là: – Dự án được cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu từ ngày 01/01/2014 và phát sinh doanh thu của dự án đó sau khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư. – Dự án đầu tư trong nước gắn với việc thành lập doanh nghiệp mới có vốn đầu tư dưới 15 tỷ …”“Trường hợp doanh nghiệp đang hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc đã hưởng hết ưu … nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao được xác định bằng mức ưu đãi áp dụng cho doanh …”“3a. Thuế suất 15% đối với thu nhập của doanh nghiệp từ trồng trọt, chăn nuôi, chế biến trong … hoặc địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn”.“4. Thời gian miễn thuế, giảm thuế quy định tại Điều này được tính liên tục từ năm đầu tiên … là doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao”.2.9. Hiệu lực thi hành
Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 06 tháng 08 năm 2015 và áp dụng cho kỳ tính thuế TNDN từ năm 2015 trở đi. Đối với doanh nghiệp có năm tài chính khác năm dương lịch, việc chuyển tiếp ưu đãi thuế được tính cho thời gian còn lại kể từ kỳ tính thuế năm 2015, còn các nội dung sửa đổi, bổ sung khác thực hiện từ ngày 01/01/2015.
Trích dẫn:
“1. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 06 tháng 08 năm 2015 và áp dụng cho kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2015 trở đi. – Đối với các doanh nghiệp áp dụng năm tài chính khác năm dương lịch thì: + Việc chuyển tiếp ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp (thời gian miễn thuế, giảm thuế, thời gian áp dụng thuế suất ưu đãi) theo quy định tại Thông tư này được tính cho thời gian còn lại kể từ kỳ … tính thuế năm 2015. + Các nội dung sửa đổi, bổ sung khác thực hiện từ ngày 01/01/2015.”2.10. Bãi bỏ
Thông tư bãi bỏ điểm 2.21 Khoản 2 Điều 6 (về chi nộp thay thuế nhà thầu nước ngoài) và Khoản 5 Điều 20 (về xử lý vướng mắc ưu đãi thuế) của Thông tư số 78/2014/TT-BTC, cùng các hướng dẫn về thuế TNDN không phù hợp với quy định tại Thông tư này.
Tổng kết:
Trên đây là các nội dung đáng chú ý trong thông tư 96/2015/TT-BTC. Thông tư này có vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn chi tiết và cập nhật các quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp theo Nghị định 12/2015/NĐ-CP và sửa đổi, bổ sung các quy định trước đó.
