Khi tính thuế GTGT kế toán phải sử dụng một trong hai phương pháp tính thuế GTGT sau: phương pháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp. Tuy vậy, không hẳn kế toán nào cũng hiểu đúng về bản chất của hai phương pháp này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhìn lại một lần nữa về bản chất của phương pháp tính thuế GTGT.
1. Phương pháp tính thuế GTGT
Thuế GTGT là loại thuế gián thu mà người nộp không phải là người tiêu dùng. Hay nói cách khác là người tiêu dùng là người chịu thuế, còn người nộp là người cung cấp hàng hóa dịch vụ sẽ chịu thuế giá trị gia tăng.
Khi tính thuế GTGT, bạn có thể sử dụng phương pháp khấu trừ hoặc phương pháp trực tiếp.
2. Phân biệt phương pháp trực tiếp và khấu trừ khi tính thuế GTGT
| Phương pháp tính thuế theo phương pháp trực tiếp |
Phương pháp tính thuế theo phương pháp khấu trừ |
|
| Đối tượng áp dụng | – Cá nhân, hộ kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật.
– Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh không theo Luật Đầu tư và các tổ chức khác không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật. – Trường hợp cơ sở kinh doanh vừa có hoạt động kinh doanh mua, bán vàng, bạc, đá quý, vừa có hoạt động chế tác sản phẩm vàng, bạc, đá quý. (Quy định Điều 13 Thông tư 06/2012/TT-BTC của Bộ tài chính) |
Phương pháp khấu trừ áp dụng với cơ sở kinh doanh thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hoá đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật về kế toán, hoá đơn, chứng từ và đăng ký nộp thuế theo phương pháp khấu trừ thuế; trừ các đối tượng áp dụng tính thuế theo phương pháp tính trực tiếp trên GTGT hướng dẫn tại Điều 13 Thông tư 06/2012/TT-BTC |
| Hóa đơn sử dụng |
Hóa đơn GTGT mẫu 01GTKT |
Hóa đơn bán hàng mẫu 02GTGT |
| Tính thuế GTGT |
Thuế GTGT phải nộp = GTGT của hàng hoá, dịch vụ chịu thuế bán ra x thuế suất của hàng hoá, dịch vụ đó
|
Thuế GTGT(VAT) phải nộp = Thuế VAT đầu ra – thuế GTGT đầu vào được khấu trừ
|
| Thuế suất | Không chịu thuế Chịu thuế 0% Chịu thuế 5% Chịu thuế 10% |
– Về việc phân phối và cung cấp hàng hóa: 1% – Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 5% – Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu 3% – Hoạt động kinh doanh khác 2% (Chi tiết ngành nghề áp dụng tỉ lệ % ở trên các bạn vào phụ lục thông tư 119) |
| Khai thuế GTGT | Mẫu 01/GTKT | Mẫu 04/GTGT |
| Hạch toán thuế | Thuế đầu vào được hạch toán vào Nợ 133 Thuế đầu ra được hạch toán vào Có 33311 Vat phải nộp = Có 33311- Nợ 1331 Bút toán đối trừ thuế Nợ TK 3331 Có TK 1331 |
Thuế đầu vào được hạch toán vào chi phí hoặc nguyên giá tài sản (không có tK 133) Thuế đầu ra được hạch toán giảm doanh thu: Nợ 511 Có 33311 Vat phải nộp = Có 33311 |
Ví dụ: Công ty thiết bị gia đình Thanh Hoa mua 10 bộ bàn ghế giá chưa thuế là 8.000.000đ/ bộ, VAT 10% đã trả bằng tiền gửi ngân hàng.
Công ty thiết bị gia đình Thanh Hoa bán 10 bộ bàn ghế trên cho Công ty phân phối nội thất Nhật Linh đơn giá chưa thuế là 9.000.000đ/bộ, thuế VAT là 10% chưa thu tiền.
– Phương pháp trực tiếp:
+ Đầu vào: Thuế GTGT được cộng vào giá gốc của hàng hóa
Nợ TK 156: 88.000.000
Có TK 112: 88.000.000
+ Đầu ra:
- Bút toán 1: Giá vốn hàng bán
Nợ TK 632: 88.000.000
Có TK 156: 88.000.000
- Bút toán 2: Phản ánh doanh thu
Nợ TK 131: 99.000.000
Có TK 511: 99.000.000
Tính thuế GTGT phải nộp = Doanh thu X tỷ lệ %
= 99.000.000 x 1% = 990.000
Công ty kinh doanh máy tính nên tỷ lệ tính thuế là 1%
+ Hạch toán:
Nợ TK 511: 990.000
Có TK 3331: 990.000
+ Tính thuế TNDN:
- Kết chuyển Doanh thu sang 911
Nợ TK 511: = 99.000.000 – 990.000 = 98.010.000
Có TK 911: 98.010.000
- Kết chuyển giá vốn
Nợ TK 911: 88.000.000
Có TK 632: 88.000.000
Lợi nhuận trước thuế = 98.010.000 – 88.000.000 = 10.010.000
Thuế TNDN phải nộp = 10.010.000 x 20% = 2.002.000
– Phương pháp khấu trừ:
+ Đầu vào:
Nợ TK 156: 80.000.000
Nợ TK 1331: 8.000.000
Có TK 1111: 88.000.000
+ Đầu ra:
- Bút toán 1: Giá vốn hàng bán
Nợ TK 632: 80.000.000
Có TK 156: 80.000.000
- Bút toán 2: Hạch toán doanh thu
Nợ TK 131: 99.000.000
Có TK 511: 90.000.00
Có TK 3331: 9.000.000
Tính thuế GTGT phải nộp = Thuế VAT đầu ra – Thuế VAT đầu vào
= 9.000.000 – 8.000.000 = 1.000.000
Hạch toán đối trừ thuế
Nợ TK 3331: 8.000.000
Có TK 1331: 8.000.000
+ Tính thuế TNDN:
- Kết chuyển Doanh thu sang 911
Nợ TK 511: = 90.000.000
Có TK 911: 90.000.000
- Kết chuyển giá vốn
Nợ TK 911: 80.000.000
Có TK 632: 80.000.000
Lợi nhuận trước thuế = 90.000.000 – 80.000.000 = 10.000.000
Thuế TNDN phải nộp = 10.000.000 x 20% = 2.000.000
Thông tin và ví dụ cụ thể trên có giúp bạn hình dung được rõ hơn về bản chất hai phương pháp tính GTGT: phương kháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp? Hy vọng bài viết giúp ích cho công việc của bạn.
Xem thêm:
Những khoản chi phí cần đặc biệt lưu ý khi quyết toán thuế
